De despoot en de selectieve verontwaardiging

Groot nieuws in de kantlijn: Hongarije keurt een ‘omstreden antihomowet’ goed (DS 15 juni). Het hoeft niet te verbazen. De despotische familieman Viktor Orban toont zich al langer een koele minnaar van lgbtq-rechten. Met de verkiezingen in het vooruitzicht zag hij zich vermoedelijk genoodzaakt zijn hartgrondige hekel aan de mensenrechten in de wet te verankeren.

De verontwaardiging is groot. Of toch binnen mijn filterbubbel van lgbtq-vrienden, die de hete adem van de conservatieven al langer in hun nek voelen. In heteroland kraait er amper een haan naar (op een enkele verloren gelopen ally na – waarvoor dank). Alsof het een zaak is die niet ons allen aanbelangt. 

Vergeef me de cynische toon, maar het stemt me stilaan moedeloos. Veel lgbtq-personen blijven een leven lang schipperen tussen ‘het valt toch allemaal wel mee tegenwoordig’ en steeds opnieuw oplaaiend geweld: vlaggen in de Schelde, anti­homowetten en dagelijkse micro­agressies. Intussen blijven we verdedigen wat we bereik­ten in plaats van te strijden voor de gelijkheid, en vooral de veiligheid, die we nog niet verworven hebben. 

Wat doet Europa? Vermoedelijk zal het deze wet ‘ten stelligste veroordelen’, zoals altijd. Daar zal Orban vast van sidderen en beven. Maar sancties? Consequenties? Daden in plaats van woorden? Stilaan verlies ik mijn geloof in de EU als vehikel van verbin­ding, vooruitgang en samenwerking. 

Zondag was premier Alexander De Croo (Open VLD) te gast in De zevende dag om, in de marge van de Navo-top, de waarden en sterktes van de EU te benadrukken. Euro­pa is geen kleine jongen meer in een grote wereld, oreerde hij, maar een gewichtig bastion van eenheid. Nu het geloof in de politiek en de EU een dieptepunt heeft bereikt, is dit het uitgelezen moment om te tonen dat het menens is. En bovenal dat het Europees verdrag voor de Rechten van de Mens geen vodje papier is. Iedere lidstaat moet dat verdrag onderschrijven. Hole­bi’s, trans personen en seksuele delinquenten op een hoop gooien, zoals Orban in zijn wettekst doet, creëert een geweld­dadig klimaat tegenover lgbtq-personen en een gevaarlijk precedent binnen de EU. Dat is een grove schending van de lgbtq- en dus de mensenrechten. 

Lidkaartje teruggeven dan maar? Zo’n vaart zal het vermoedelijk niet lopen (en het is misschien ook niet de beste optie voor lgbtq-personen in Hongarije). Laten we daarom onze representatieve democratie haar werk laten doen. Schrijf naar je volksvertegenwoordigers in alle parlementen, zij die de regenboog maar al te graag bovenhalen tijdens Pride Month. Die mensen­ kregen jouw stem, nu moeten ze die laten horen. En niet alleen voor een krachtige veroordeling, maar met een oproep­ tot daden. Deel niet alleen posts op sociale media, maar steun ook Hongaarse lgbtq-organisaties. Het is nu het moment om te tonen dat ze niet alleen zijn. En dat liefde onvoorwaardelijk liefde is.

Theatermaker en Secretary of Queer Affairs bij De Studio in Antwerpen. Neal Leemput in De Standaard van 18 juli