TE GAST: SHAANDIIN TOME

Diné filmmaker Shaandiin Tome woont en werkt in Albuquerque, New Mexico. De rode draad doorheen haar oeuvre is het vastleggen van onvertelde verhalen uit Indigenous gemeenschappen vanuit het krachtige perspectief van een Diné-vrouw.

Haar doorbraak kwam er met de gelauwerde fictiekortfilm MUD (Hashtł’ishnii) die in première ging op Sundance in 2018. In 2022 stelde ze LONG LINE OF LADIES voor als coregisseur, die de Documentary Shorts Jury Award won op SXSW. Tomes documentaire werk wordt gekenmerkt door narrative-shifting, en fictie met strakke beelden en memorabele acteerprestaties. Ze werkte voor o.a. Vox, Vice, PBS en National Geographic.

Op ons programma:

 * ‘The biggest radioactive spill in US history: How the US poisoned Navajo Nation’ (Shaandiin Tome, Vox. 12’).

Aan het einde van WOII groeide voor de VS – naar aanleiding van de groeiende race om het bemachtigen van nucleaire wapens – de nood voor uranium. Ze richtten zich tot Najavo Nation, waar het mijnen van uranium vier deccennia lang floreerde als industrie, maar ook ziekte, vervuiling en de grootste radioactieve ramp in de Amerikaanse geschiedenis veroorzaakte. Die radioactieve lekkage in Church rock, New Mexico, haalde het leven van de bewoners ondersteboven. Zij moesten omgaan met giftig water, vergiftigd vee en een leven vol met ziektes. Op dit moment wachten ze nog steeds tot het toxische afval wordt opgekuist.

* 'In Beauty' (Shaandiin Tome, 1'. Naar een gedicht van Kinsale Drake).

Institutionele boodschap van MTV en Paramount naar aanleiding van Native American Heritage Month.

* ‘Mud’ | Hashtł’ishnii (Shaandiin Tome, 10’).

Tijdens haar laatste dag wordt Ruby geconfronteerd met de onvermijdelijke restanten van alcoholisme, de invloed van familie en cultuur.

* ‘In the Center’ (Shaandiin Tome , Sundance Institute: COVID-19 Through the Indigenous Lens, 4’).

In 2020 is de wereld veranderd op vlakken die velen onder ons nooit mogelijk zouden hebben geacht. Ondanks de vele facetten waarin onze dagelijkse levens op z’n kop worden gezet tijdens de pandemie, ontstaat er ook een andere soort van opportuniteit voor het groeien en cultiveren van creativiteit. Gesteund door het Sundance Institute, proberen Indigenous filmmakers wijs te worden uit deze ongeziene tijden door middel van hun kunst en wisselwerkingen met hun  gemeenschappen.

* ‘Long Line of Ladies’ (Rayka Zehtabchi & Shaandiin Tome, 22’)

Een meisje en haar gemeenschap bereiden zich voor op haar Ihuk, de coming-of-age ceremonie van de Karuk stam uit Noord Californië.

Deze ontmoeting met Tome is mogelijk met dank aan het project Nizhónígo Yííkado - We Walk in Beauty, een samenwerking tussen Native American, Amerikaanse, en Belgische artiesten, performers, wetenschappers,  schilders, beeldhouwers, en onderzoekers. Tussen 18 november en 17 december 2022 worden er binnen het project verschillende evenementen georganiseerd in Brussel, Gent en Antwerpen.

 Nizhónígo Yííkado - We Walk in Beauty wordt mogelijk gemaakt door PILAR, VUB University of Brussels; Crescendo-S; KASK & Conservatorium, School of Arts, HOGENT, Future Footwear Foundation, University Ghent; Royal Academy of Fine Arts Antwerp; RITCS, Brussels, ZEBRA, the Liedts-Meesen Foundation, Ghent; Loterie Nationale Loterij, US Embassy on Belgium; Ministry of Culture; de Vlaamse Overheid, Diné College’s Navajo Cultural Arts Program.