Afbeelding
Copyright
Mathias Hannes
‘Door een combinatie van een goede locatie, een eigenzinnige programmering en een neus voor interessante experimenten heeft het festival een publiek aangeboord waarvan niemand wist dat het bestond: de talrijke liefhebbers van grafiek en het gedrukte boek, van zelfgemaakte zines, van stripverhalen die de begane paden vermijden en van originele illustraties. De bezoekers op Grafixx zijn veel vrouwelijker, jonger, internationaler en diverser dan de publieken van de oudere stripfestivals of van commerciële events zoals Comic Con in Brussel of FACTS in Gent.’ - Gert Meesters, stripjournalist Knack Focus
Het was van in het begin duidelijk: Grafixx liet een nieuwe wind waaien in het landschap van de grafische kunsten. Curator Ephameron blikt terug op tien jaar pionierswerk. ‘De gouden raad die ik jonge kunstenaars vaak geef, is: organiseer zelf evenementen en betrek daar anderen uit het werkveld bij.’
Had je tien jaar geleden al een voorgevoel dat er een publiek bestond voor Grafixx?
'Door samen met andere tekenaars boekjes met illustraties en strips in eigen beheer uit te geven, en daar erg veel reacties op te krijgen, wist ik dat er een publiek bestond. Sommige zines met kleine oplage van honderd of tweehonderd exemplaren waren op een maand uitverkocht. Er was toen weinig op de markt, het internet begon net aan zijn opmars en webshops bestonden nog niet. Kunstenaarspublicaties waren er natuurlijk wel al, en punk- en stripmagazines, maar weinig tekenaars brachten begin jaren 2000 zelf boekjes uit. Nu nog steeds niet trouwens: iedereen maakt tegenwoordig postkaarten, stickers, posters en draagtassen om te verkopen op internet of via DIY-marktjes, maar een volledig boekje tekenen blijft een hogere drempel qua tijdsinvestering en is dus voorbehouden voor degenen die echt gepassioneerd zijn. Het zijn die publicaties die wij op Grafixx tonen, aan een breed publiek van nul tot 99 jaar.’
Miste je zelf iets in het toenmalige festivalaanbod?
‘In de jaren 2000 waren er weinig tentoonstellingen rond illustratie of de literaire strip. De self-made initiatieven die er wél waren, ontbrak het aan geld om te groeien. Geen enkel festival was in die periode bezig met DIY of illustratie. De klassieke stripfestivals toonden veel familiestrips en jongensalbums, maar amper experimenteel werk of werk van jong talent.
Voor we met Grafixx begonnen, zag ik een expo van Dominique Goblet op de Stripdagen in Haarlem. Die heeft veel impact gehad. Ook in het galerij- en museumcircuit is pas recent een omslag gekomen. De nieuwe figuratie is nu alomtegenwoordig, en neemt naast schilderkunst zeker strip en illustratie als referentie. Veel illustratoren stellen ook schilderwerk tentoon, en andersom.’
‘Als docent aan LUCA School of Arts heb ik het laatste decennium een explosieve evolutie in de illustratie- en stripdepartementen mogen meemaken. Grafixx inspireert om zelf aan de slag te gaan.’
Wat was de kiem die Grafixx deed ontstaan?
‘Mijn eigen praktijk, en het zelf uitbrengen van publicaties. Eerst via de jaarlijkse groepstentoonstelling Art Trek, waar we klein werk en boekjes verkochten, daarna - sinds 2012 om precies te zijn - bij De Studio. Ons eerste evenement was zo’n succes dat we meteen hebben afgesproken om datzelfde jaar een volledig festival te organiseren, met expo’s, lezingen, een zine fest en een feestje — het begin van een fijne samenwerking die nu al tien jaar lang het beste van de strip en illustratie aan de wereld toont. Als docent aan LUCA School of Arts heb ik het laatste decennium een explosieve evolutie in de illustratie- en stripdepartementen mogen meemaken. Grafixx inspireert om zelf aan de slag te gaan.’
Hoe is de samenwerking met De Studio tot stand gekomen?
‘Ik werkte al jarenlang samen met Villanella binnen De Kunstbende. Toen Villanella een vaste plek vond in De Studio, ben ik meegegaan en Grafixx werd geboren. Nog steeds heb ik in De Studio mijn allergezelligste atelier, waar ik onder meer mijn laatste twee beeldverhalen Wij twee samen en Nooit meer alleen heb gemaakt.’
Wat is de belangrijkste verdienste van Grafixx?
‘Verbinding. Door jonge kunstenaars en gevestigde namen in Antwerpen met elkaar in contact te brengen, worden nieuwe samenwerkingen gesmeed. De gouden raad die ik jonge kunstenaars vaak geef, is: organiseer zelf evenementen en betrek daar anderen uit het werkveld bij. Zo creëer je een basis voor je netwerk en je professionele contacten. Blijf nooit in het atelier wachten op die ene e-mail, maar wees degene die zelf anderen contacteert met spannende projecten in de aanbieding.’
Welke toekomstdromen heb je voor Grafixx?
‘O, dat zijn er veel! We willen Grafixx geografisch nog breder spreiden door satellietevenementen te organiseren in heel Vlaanderen. Er is nog veel ruimte om te groeien voor onze eigen uitgeverij Sporen. We kunnen nog meer inzetten op onze podcast Grafixx House Call, ...
Tot slot een persoonlijke vraag: wat was jouw allereerste contact met het beeldverhaal?
‘De eerste literaire strips die ik las, waren die van Jacques Tardi, uit de bibliotheek van mijn vader. Ik heb ook goede herinneringen aan de reeksen Thorgal en Sláine, omwille van het expressieve tekenwerk van respectievelijk Grzegorz Rosiński en Simon Bisley, en de fantasierijke verhaallijnen. In het algemeen kijk ik veel naar alle kunsten, van opera tot graffiti, en kan ik ondanks de fragiele thema’s waar ik zelf rond werk, erg genieten van werk dat heel anders is dan het mijne. Voor mij is een open blik de eerste vereiste om een eigen visie te ontwikkelen en een goede kunstenaar te worden.’
De tiende editie - een feestelijke jubileumeditie - van Grafixx gaat door op 25, 26 en 27 november in De Studio.
